Ailede Çocuk Yetiştirme: Otoriteryen Aile Yapısı

İnsan doğası gereği aile kurmak ister. Aile kurduktan sonra bu yuvaya eşlerin kararı üzerine çocuk dahil edilmek ister. Eğer anne baba adayı olmak istenirse, bunun sorumluluğunda aile de büyüyüp gelişme gösterir.

Yaşadığımız veya karşılaştığımız birçok aile türüne şahit olmuşuzdur.

Ailede çocuk yetiştirirken kendi aile yapımıza da başvururuz. Alışageldiğimiz büyüme şekli ve çevremize göre çocuğumuzun büyüme yolunda eşlik ederiz.

İnsanların çevresi, yaşantısı, büyüme şekli farklı olduğundan ailede çocuk yetiştirme konusu birden çok türe ayrışma göstermiştir.

Otoriteryen Aile (Baskıcı Aile):

Aile içinde alınan kararlarda çocuk ile de danışılmadan, tartışmadan, anlaşmadan, istekleri hakkında fikir almadan anne ve babanın istek ve kurallarına göre katı bir şekilde yönetilen aile biçimidir.

Bu aile yapısında genel olarak ‘kesin, sert ve esnek olmayan’ olarak tabir edilebilecek bir tavır takınılır.

Aile bireylerinden olan çocuğun anne babasının fikir ve düşüncelerini uygulaması, ebeveynler tarafından hoş karşılanır.

Aile de katı kurallara uyum sağlanması istenir. Bu aile yapısının düşünce algısına göre ‘İyi çocuk=aileye itaat eden’ anlamına gelir.

Çocukların istek, düşünce ve duygularına önem verilmez.

Katı kuralları olan bu aile yapısında en ufak hatada “ceza” sistemi devreye girer. Bu ceza, “dayak, kötü söz, utandırma, yetersiz hissettirecek davranışlarda bulunma” gibi olabilmektedir.

Otoriteryen Aile’de Çocuk Psikolojisi

Fıtratımız olan sevmek ve sevilmek kavramlarından yoksun olan bu aile yapısında yerini katı kurallara bırakmaktadır.

Sevgi ile büyümeyen çocuğun ileri ki yaşlarında da insanlara karşı güvensizlik ve sevgisizlik, karşındaki insanın sevgisine inanmama gibi ciddi rahatsızlıklar başına gelebilmektedir.

Kendi kişilik yapılarında da; özgüvensiz, çekingen, kendini ifade edememe, stresli bir ruh haline bürünürler.

Çocuk, öfke duygusunu çok sık hissetmekle birlikte bu duygusunu, başka problemler ile ifade edebilir ve insan ilişkilerinde yeteri kadar iyi olamazlar.

Otoriter Ailede Ergen Birey Psikolojisi:

Baskın ailede çocuğa karşı eleştiri ve suçlama sık görülen bir durumdur.

Birey ergenlik dönemine kadar geliş sürecinde fazla eleştiriye maruz kaldığından dolayı ergenlik döneminde aynı davranışı anne ve babasına sergiler.

Ailede, iletişimsizlik, empati ve duygu paylaşımı çok fazla seviyede yetersiz olduğu için, yetiştirilmekte olan birey anlama, dinleme becerisinden yoksun kalır. Dolayısıyla hayatına giren insanlara da bu yaklaşımlarda bulunur.

Otoriteryen Ailede Yetişen Çocuğun Arkadaşlık İlişkileri Nasıl Olur?

Baskıcı ailede yetişen çocuğun algısında, anne babasının otoritesinden dolayı doğmuş olan itaatkarlık ve kabullenme kavramları, arkadaş ortamında kabullenen ve itaat eden biri haline gelmeye yatkın olur.

Bu durum çocuk için ileri zamanda ciddi psikolojik rahatsızlıklara yol açabilmektedir.